Wyłącznik linkowy, chociaż zupełnie niepodobny do stosunkowo popularnego czerwonego przycisku znajdującego się na charakterystycznym żółtym tle, spełnia dokładnie te same funkcje. Głównym zadaniem obu mechanizmów jest awaryjne zatrzymanie pojedynczych maszyn lub całych systemów.

Wyłącznik linkowy i jego myląca nazwa

Pomimo tego, że mówimy o wyłącznikach bezpieczeństwa, ich funkcja dotyczy nie wyłączania, a zatrzymania awaryjnego. Tego typu zabezpieczenia montowane są zazwyczaj w przypadku długich odcinków pomiędzy maszynami a standardowymi stanowiskami operatorów. Dobrym przykładem są systemy przenośników. Należy jednak mieć na uwadze, że wyłączniki bezpieczeństwa służące do awaryjnego zatrzymywania są jedynie dodatkowymi, uzupełniającymi środkami ochronnymi. Oznacza to, że mają po prostu uzupełniać działanie podstawowych środków ochronnych.

Wyłącznik bezpieczeństwa – budowa i zasada działania

Wszystkie modele wyłączników bezpieczeństwa muszą spełniać wymogi rygorystycznej normy europejskiej PN-EN ISO 13850. Reguluje ona takie zagadnienie, jak wymuszone połączenie znajdujące się pomiędzy zestykami NC a linką.

Wyłącznik linkowy zatrzymania awaryjnego składa się z elementów, takich jak:

  • wyłącznik linkowy,
  • drugi wyłącznik lub też sprężyna naciągowa,
  • linka,
  • rolka prowadząca lub też prowadnica z oczkiem.

Wyłącznik linkowy awaryjnego zatrzymywania uruchamiany jest w oparciu o wstępne naciągnięcie linki, to znaczy w momencie, gdy styki NC zostają zamknięte, a styki NO pozostają otwarte. Każdy pojedynczy model wyłącznika bezpieczeństwa stopu awaryjnego jest dodatkowo wyposażony w system kontroli zerwania linki. W przypadku zbyt mocnego pociągnięcia lub też zerwania się linki, zestyki NC zostają rozwarte w wymuszony sposób, a zestyki typu NO zostają zamknięte. Linka powinna być przez cały czas wstępnie naciągnięta, tak aby wyłącznik linkowy posiadał przełączone styki. W konsekwencji każde pociągnięcie linki lub też jej zerwanie z pozycji ustalonego naciągu niesie za sobą zatrzymanie awaryjne. Oczywiście możliwe jest przywrócenie stanu roboczego wyłączników bezpieczeństwa poprzez zresetowanie systemu.

Wyłącznik linkowy – zastosowanie w przemyśle

Wyłącznik linkowy znalazł szerokie zastosowanie przede wszystkim w maszynach przemysłowych, gdzie konieczne jest zapewnianie najwyższego poziomu bezpieczeństwa na dużych odcinkach oraz w sekcjach instalacyjnych, w których nie ma możliwości zabezpieczenia modułów przy pomocy osłon.

Podstawowe zastosowania wyłącznika linkowego to m.in.:

  • taśmociągi,
  • maszyny przemysłowe (np. tekstylne),
  • maszyny zajmujące się obróbką drewna,
  • wyposażenie kopalń,
  • pasy drukarskie.

W porównaniu do guzików i przycisków bezpieczeństwa wyłącznik linkowy jest bardziej ekonomicznym rozwiązaniem, ponieważ pozwala na szybki montaż (oszczędność czasu), a także zaoszczędzenie materiału w formie okablowania.

Różnorodność modeli dostępnych na rynku daje możliwość dopasowania wyłącznika linkowego do konkretnych wymagań klienta. Łatwość montażu, a także gwarancja najwyższej jakości pozwalają na szybką instalację tego typu zabezpieczeń. W tym przypadku pamiętać należy przede wszystkim o ocenie ryzyka dla konkretnej maszyny, gdyż może okazać się, że konieczne będzie zastosowanie najwyższego poziomu wydajności. Równie istotne jest to, by funkcja awaryjnego zatrzymania pokrywała się z poziomem PL(c) według normy PN-EN ISO 13849-1.

Automatyka przemysłowa jest jedną z wielu form rozwoju wszelkich gałęzi przemysłu. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych rozwiązań zabezpieczających w formie wyłączników bezpieczeństwa, praca operatora staje się dużo łatwiejsza i wydajniejsza.