Prowadzenie własnej firmy wiąże się z wieloma obowiązkami wobec Urzędu Skarbowego. Przede wszystkim trzeba rzetelnie rozliczać swoje podatki i je terminowo opłacać, ale nie można też zapomnieć o licznych deklaracjach. Ze względu na ilość i zakres tych spraw łatwo można się pomylić lub zapomnieć o terminie, a to z kolei niejednokrotnie skutkuje nałożeniem kary przez organy podatkowe. W wielu przypadkach można jej jednak uniknąć dzięki tak zwanemu czynnemu żalowi, dokładnie tę instytucję opisuje Kodeks Karny Skarbowy.

Czym jest czynny żal

Artykuł 16 tego kodeksu mówi, że jeśli sprawca przed wykryciem przestępstwa lub wykroczenia skarbowego powiadomi o tym odpowiednie organy, ujawniając wszystkie istotne okoliczności, to uniknie on konsekwencji. W praktyce czynny żal polega na tym, że podatnik składa w Urzędzie Skarbowym dokument, w którym opisuje całe zdarzenie. Konieczne jest, żeby wskazał swoją winę, ale jeśli w zdarzeniu brało udział więcej osób, to także trzeba je ujawnić. Jeśli będzie taka potrzeba, to sprawca jest również zobowiązany do współpracy z organami ścigania w celu udaremnienia popełnienia przestępstwa.

Instytucja czynnego żalu nie jest ograniczona od strony przedmiotowej. Dla podatników oznacza to, że można z niej skorzystać bez względu na to, jaki czyn zabroniony zostanie popełniony. Najczęściej z takie możliwości korzysta się przy różnego rodzaju pomyłkach i zaniedbaniach, na przykład niezłożeniu w terminie deklaracji, sprawozdania finansowego lub nieopłacenia podatków w terminie, ale zdarzają się także poważniejsze przypadki, związane z przestępstwami skarbowymi.

Przeczytaj również

Kiedy czynny żal będzie skuteczny

Decydując się na czynny żal trzeba pamiętać o tym, że samo jego złożenie nie jest od razu równoznaczne z zapewnieniem bezkarności. Trzeba bowiem spełnić kilka warunków, i dopiero wtedy można liczyć na umorzenie sprawy. Pierwszym z nich jest uregulowanie przez podatnika wszystkich zaległości wraz z odsetkami, które w wyniku zaniedbania czy przestępstwa nie zostały zapłacone. Sprawca przeważnie dostaje określony termin na spłatę, którego należy bezwzględnie przestrzegać. Kolejną ważną kwestią jest czas, w jakim składa się swoją prośbę.

Przepisy dokładnie mówią tutaj, że uniknięcie kary jest możliwe przed wykryciem przestępstwa lub wykroczenia. Jeśli zatem urzędnicy wiedzą już o tym, że to przestępstwo lub wykroczenie zostały popełnione lub zostały podjęte czynności służbowe mające na celu ich wykrycie, to raczej nie ma co liczyć na pobłażanie. Z czynnego żalu nie mogą skorzystać osoby które kierowały wykonaniem czynu zabronionego albo nakłaniały innych do popełnienia przestępstwa.

Jak powinien wyglądać czynny żal

Zawiadomienie o popełnieniu czynu zabronionego nie ma jednoznacznie określonego wzoru. Można go złożyć na dwa sposoby, albo w formie pisemne, albo ustnie. W tym drugim przypadku ważne jest sporządzenie przez urzędnika protokołu, gdyż sama nieudokumentowana rozmowa nie ma mocy prawnej. Dobrze jest równocześnie dołączyć niezbędne dokumenty związane z pomyłką, na przykład korektę deklaracji. Urząd Skarbowy rozpatrzy złożoną prośbę biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności, od jego decyzji podatnik nie może się odwoływać.

Forma pisemna czynnego żalu może być złożona osobiście lub wysłana pocztą. Powinna ona zawierać między innymi dane osobowe i kontaktowe osoby wnoszącej zawiadomienie, a także dane wszystkich osób z nią współpracujących przy popełnianiu czynu zabronionego. Trzeba też dokładnie opisać wszystkie okoliczności danego zdarzenia, a także umieścić informację, czy zaległości zostały już uiszczone. Jeśli sytuacja miała jednorazowy charakter, to także warto o tym wspomnieć w składanym piśmie.

Porady: Biuro Rachunkowe Mddp-Outsourcing.pl